هوش مصنوعی و تأثیرات آن بر روابط‌عمومی، نقش مهمی در تغییر دینامیک‌های این صنعت ایفا کرده است. هوش مصنوعی قادر است به شکل‌های گوناگون به این صنعت کمک کند، از جمله مدیریت و نظارت بر ارتباطات، شناسایی و پیشگیری از بحران‌ها، و همچنین تولید محتواهای متناسب برای متخصصان روابط‌عمومی.
با بهره‌گیری از هوش مصنوعی، شرکت‌ها می‌توانند بهبود قابل‌توجهی در کارایی و بهره‌وری خود داشته باشند. به‌طورمثال، اتوماسیون فعالیت‌های خاص به کارمندان زمان بیشتری برای تمرکز بر پروژه‌های استراتژیک می‌دهد. همچنین، استفاده از هوش مصنوعی در تحلیل داده‌ها و شناسایی الگوهای رفتاری مشتریان، به برقراری ارتباطات مؤثر و قابل اعتماد می‌شود.
با این وجود، پذیرش و بهره‌برداری از هوش مصنوعی نیازمند مراقبت و توجه به ابعاد اخلاقی و امنیتی است. به‌عنوان‌مثال، خطراتی مانند استفادۀ نادرست از داده‌ها یا تصمیم‌گیری‌های غیرقابل توجیه محتمل هستند. برای کاهش این ریسک‌ها، لازم است که سازمان‌ها دستورالعمل‌ها و استانداردهای مناسبی را برای استفاده از هوش مصنوعی در روابط‌عمومی پیاده‌سازی کنند و تضمین کنند که فعالیت‌ها به طور کاملاً شفاف و اخلاقی انجام شود.
به طور کلی، هوش مصنوعی به‌عنوان ابزاری قدرتمند، در بهبود عملکرد و ارتقای کیفیت خدمات روابط‌عمومی می‌تواند نقش مؤثری ایفا کند، بااینحال نیاز به مدیریت درست و هوشمندانه آن وجود دارد تا بهترین نتایج ممکن را به دست آورد.
کاربردهای هوش مصنوعی در حوزۀ روابط‌عمومی و ارتباطات
۱. ایده‌پردازی و الهام‌گرفتن
از هوش مصنوعی می‌توان برای ایده‌پردازی خلاقانه و تحریک تفکر خلاق استفاده کرد. برای شروع به کار، برند، دستۀ محصول و مخاطب هدف خود را در نظر بگیرید. می‌توانید به راحتی و از طریق ابزارهایی مانند چت‌جی‌پی‌تی (ChatGPT) و رایت‌سونیک (Writesonic) ایده‌های مختلف را بررسی کنید و اطلاعات خوبی در آن مورد به دست بیاورید. همچنین می‌توانید درخواست خود را به گونه‌ای ساختار دهید که اطلاعات مفیدتری دریافت کنید. بدیهی است که این فرایند جای پژوهش را نمی‌گیرد و همواره باید این موارد را تأیید کرد.
۲. تهیۀ بیانیه‌های مطبوعاتی و گزارش‌ها
یکی از کاربردهای مهم هوش مصنوعی، فناوری تولید زبان طبیعی (NLG) است که به متخصصان روابط‌عمومی امکان می‌دهد محتوای شخصی‌سازی‌شده متناسب با مخاطبان هدف خود ایجاد کنند. هوش مصنوعی با خودکار کردن کارهای روتین، به متخصصان این حوزه اجازه می‌دهد تا زمان بیشتری را به خلق محتوای خلاقانه و تفکر استراتژیک اختصاص دهند. بااینحال، ضروری است به خاطر داشته باشید که اتوماسیون نباید جایگزین تشخیص و قضاوت متخصصان روابط‌عمومی شود.
اکثر مدیران روابط‌عمومی بر این باورند که هوش مصنوعی به جای جایگزین کردن خلاقیت و تعامل انسانی، مکمل و ارتقادهندۀ کار متخصصان روابط‌عمومی خواهد بود. درحالیکه هوش مصنوعی بدون شک می‌تواند در ایجاد بیانیه‌های مطبوعاتی و گزارش‌های جذاب نقش داشته باشد، مشارکت متخصصان انسانی در فرایند ارتباطات همچنان ضروری است.
۳. چت‌جی‌پی‌تی
چت‌جی‌پی‌تی یک مدل زبان مبتنی بر هوش مصنوعی است که توسط OpenAI توسعه یافته است. با استفاده از چت‌جی‌پی‌تی، می‌توانید به راحتی لیست‌های رسانه‌ای ایجاد کنید، محتوا تولید کنید یا ایده‌هایی را که متناسب با نیازهای خاص شما هستند، توسعه دهید. بااینحال، باید با احتیاط از آن استفاده کنید، چراکه ممکن است اطلاعات نادرست یا نادقیق و یا تفاسیر اشتباهی را به شما ارائه دهد. پلتفرم چت‌جی‌پی‌تی در صدر اخبار و در خط مقدم مباحث مربوط به هوش مصنوعی و اخلاق قرار گرفته است. این ابزار برای درک موضوعات مختلف، تولید متن منسجم و تقلید تعاملات انسانی طراحی شده است. چت‌جی‌پی‌تی کاربردهای گسترده‌ای دارد و بدون شک مزایای عظیمی در اتوماسیون و تولید محتوا دارد.
۴. ویدئوها
فناوری هوش مصنوعی وارد عرصۀ ساخت ویدئو نیز شده است و می‌توان با کمک آن به‌سرعت ویدئوهای باکیفیت خلق کرد و در وب‌سایت، شبکه‌های اجتماعی و… استفاده کرد. از این مدل‌های هوش مصنوعی حتی برای ساخت ویدئوهای تبلیغاتی یا فیلم‌های کوتاه نیز می‌توان استفاده کرد.
در حال حاضر، هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی می‌توانند بدون نیاز به عوامل فیلم‌برداری، بازیگران، صحنه‌های فیلم‌برداری و نرم‌افزارهای ویرایش پیچیده، ویدئو تولید کنند. تنها با چند کلیک می‌توانید یک ویدئوی جذاب برای انتشار در وب‌سایت یا رسانه‌های اجتماعی خود بسازید.
۵. اصالت‌سنجی ویدئوها
از هوش مصنوعی می‌توان برای اصالت‌سنجی ویدئوها استفاده کرد تا ویدئوهای جعل عمیق یا «دیپ فیک» را از ویدئوهای واقعی تشخیص داد. به این ترتیب می‌توان ویدئوهای دیپ فیکی را که ممکن است بر شهرت برند شما تأثیر منفی بگذارد، ردیابی کنید. هوش مصنوعی با نظارت بر شبکه‌های اجتماعی برای چنین ویدئوهایی، می‌تواند به شما در حذف آن‌ها کمک کند. به لطف هوش مصنوعی، این ویدئوها توسط الگوریتم‌های مخصوص شناسایی می‌شوند. یادگیری عمیق (Deep learning) به متخصصان روابط‌عمومی امکان می‌دهد تا با تجزیهوتحلیل نشانه‌های بصری و صوتی، ویدئوهای جعلی را شناسایی کنند. همچنین پس از فیلتر کردن ویدئوهای جعلی، می‌توان با انتشار بیانیه‌های مطبوعاتی، اقدامات انجام‌شده را برای عموم مردم روشن ساخت.
۶. پاسخ به ایمیل‌ها
ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی توانایی ایجاد ایمیل‌هایی با لحنی آرام و حرفه‌ای را دارند و ارتباط مؤثر با مخاطبان را امکان‌پذیر می‌کنند. پاسخ به ایمیل‌ها نمونۀ بارزی از کارهایی است که انجام می‌دهیم اما لزوماً نباید خودمان انجام دهیم. هوش مصنوعی می‌تواند این کار ساده اما زمان‌بر را کارآمدتر کند.
این ابزارها با تجزیهوتحلیل الگوهای زبان و زمینه (Context)، پاسخ‌های مؤدبانه و همدلانه‌ای تولید می‌کنند و به جلوگیری از هرگونه لحن منفی یا پرخاشگری ناخواسته کمک می‌کنند. همچنین می‌توانند برای بازنویسی یا تنظیم لحن، پیشنهاداتی ارائه دهند و با بازخورد سازنده، شفافیت و مثبت بودن پیام را بهبود بخشند. علاوه بر این، این ابزارها با تطبیق خودکار با ترجیحات فردی و دستورالعمل‌های سازمانی، اطمینان از ثبات و کارآمدی را تضمین می‌کنند و نقش مهمی در حفظ روابط قوی با ذی‌نفعان دارند.
۷. تحلیل مخاطب و تحلیل رسانه
در حوزۀ هوش مصنوعی و روابط‌عمومی، «عقیده کاوی» یا «Sentiment analysis» به کمک هوش مصنوعی به طور گسترده کاربرد پیدا کرده است. از این فناوری برای نظارت، سنجش و مدیریت احساسات و عقاید عمومی مخاطبان نسبت به برندها، کمپین‌ها یا شخصیت‌های عمومی استفاده می‌شود. کاربردهای آن در روابط‌عمومی عبارتند از:
- پایش احساسات و عقاید عمومی
- سنجش اثربخشی کمپین
- مدیریت بحران
- شناسایی افراد تأثیرگذار و طرفداران
- تحلیل رقبا
- بخش‌بندی مخاطبان
- تحلیل بازخورد
۸. ارتباطات بحران
تحلیل احساسات و عقیده‌کاوی با هوش مصنوعی در طول بحران‌ها یا موقعیت‌های حساس به تیم‌های روابط‌عمومی در نظارت و ارزیابی احساسات عمومی کمک می‌کند. متخصصان روابط‌عمومی با شناسایی سریع احساسات منفی یا مسائل نوظهور، می‌توانند به سرعت واکنش نشان دهند، به نگرانی‌ها رسیدگی کنند و از آسیب احتمالی به شهرت سازمان بکاهند.
۹. مدیریت شبکه‌های اجتماعی
استفاده از ابزارهای اتوماسیون شبکه‌های اجتماعی، مانند ویژگی‌های زمان‌بندی مبتنی بر هوش مصنوعی، می‌تواند به طور قابل‌توجهی به مدیریت و خودکارسازی انتشار محتوا کمک کند.
این ابزارها امکان زمان‌بندی پست‌ها، ایجاد تقویم‌های محتوا و اشتراک‌گذاری به‌موقع تصاویر در فواصل زمانی منظم را فراهم می‌کنند. کسب‌وکارها می‌توانند با استفاده از اتوماسیون، درحالیکه حضور آنلاین ثابتی را برای برقراری ارتباط با دنبال‌کنندگان خود حفظ می‌کنند، در وقت صرفه‌جویی کنند. بااینحال، به خاطر داشته باشید که اتوماسیون نباید جایگزین تعامل واقعی انسانی شود. تعامل اصیل با مخاطب، پاسخگویی شخصی و ایجاد ارتباطات واقعی برای ایجاد یک حضور معنادار در رسانه‌های اجتماعی ضروری است.
۱۰. ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی
ابزارهایی مانند Cision Impact و Onclusive که مبتنی بر هوش مصنوعی هستند برای متخصصان روابط‌عمومی بسیار ارزشمند هستند. این ابزارها ویژگی‌هایی مانند ردیابی و پایش رسانه، تجزیهوتحلیل impression و تحلیل فروشِ به دست آمده از پوشش رسانه‌ای را ارائه می‌دهند. این ابزارها با استفاده از فناوری‌های پیشرفته مانند عقیده کاوی، تحلیل پیشگویانه، چت‌بات‌ها و تولید زبان طبیعی، با استفاده از داده‌ها و پیش‌بینی‌های بینش‌زا، کارایی را افزایش می‌دهند، استراتژی‌ها را اصلاح می‌کنند و بازده مثبت سرمایه‌گذاری را به ارمغان می‌آورند.
۱۱. بودجه‌بندی
ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی به متخصصان روابط‌عمومی این امکان را می‌دهند تا داده‌های تاریخی، روندهای بازار و عملکرد کارزار را تجزیهوتحلیل کنند که به نوبۀ خود بینش ارزشمندی را برای اهداف بودجه‌بندی ارائه می‌دهد. هوش مصنوعی با کشف الگوها و همبستگی‌ها در داده‌ها، می‌تواند به پیش‌بینی هزینه‌های آتی، اطمینان از تخصیص مؤثر منابع و بهینه‌سازی توزیع بودجه بر اساس نتایج مورد انتظار کمک کند.
هوش مصنوعی با بررسی دقیق داده‌های کارزار گذشته و معیارهای عملکرد، می‌تواند فعالیت‌هایی را که بالاترین بازده سرمایه (ROI) را به همراه دارند، شناسایی کند و بر این اساس، تنظیماتی را پیشنهاد دهد که تخصیص بودجه را بهینه کند.
۱۲. نرم افزار تبدیل گفتار به متن
در جلسات و مباحثات، ثبت و مستندسازی آن‌ها به دقیق‌ترین شکل ممکن برای حفظ صحت ضروری است. یادداشت‌برداری همزمان کاری دشوار است، اما با نرم‌افزاری که قادر است گفتار را به متن نوشتاری تبدیل کند، بسیار آسان‌تر می‌شود چنین کاری را انجام داد. این نرم‌‌افزارها نه‌تنها برای یادداشت‌برداری خودکار جلسات مفید هستند، بلکه می‌توانند در صورت نیاز سخنرانی‌ها را نیز پیاده کنند.
هوش مصنوعی چه تهدیداتی را به همراه دارد؟
هوش مصنوعی به زودی هر شرکت، شغل و صنعتی را به طور دائمی تغییر خواهد داد. کسانی که به انجام کارها به‌صورت دستی بچسبند، مطمئناً عقب خواهند ماند.
در حالی که مزایای هوش مصنوعی متعدد است، اما آگاهی از معایب آن نیز ضروری است. این موارد می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- تداوم سوگیری (bias): ممکن است تبعیض‌ها و سوگیری‌هایی در داده‌هایی که هوش مصنوعی با آن آموزش دیده موجود باشد و هوش مصنوعی به اشتباه آن سوگیری را تداوم بخشد.
- به خطر افتادن حریم خصوصی: ابزارهای هوش مصنوعی با تجزیه‌و تحلیل داده‌های کلان، ممکن است باعث نقض حریم خصوصی افراد شوند.
- انتشار اطلاعات غلط: فناوری‌هایی مانند دیپ‌فیک (جعل عمیق) که توسط هوش مصنوعی ساخته می‌شوند، می‌توانند باعث انتشار اطلاعات غلط و فریب افکار عمومی شوند.
خودکارسازی در هر بخش، قدرت جابه‌جایی تعداد زیادی از افراد و غیرضروری کردن آن‌ها را دارد. روابط‌عمومی در نهایت در مورد اصالت و برقراری روابط است. با ظهور و رشد مداوم هوش مصنوعی، خطر از دست دادن تعامل انسانی و منحصر‌به‌فرد بودن خلاقیت و ایده‌های انسانی وجود دارد.
همچنین فقدان شفافیت و پاسخگویی در هوش مصنوعی موضوع مهمی است. این ناشی از ماهیت مدل‌های هوش مصنوعی یادگیری عمیق است. این سیستم‌ها از حجم عظیمی از داده‌ها استفاده می‌کنند، اما خروجی آن‌ها در بهترین حالت کمی مبهم است. این عدم شفافیت تردیدهایی را در مورد هوش مصنوعی ایجاد می‌کند. همچنین اینکه چه کسی مسئول اطلاعات اشتباه یا مغرضانه است موضوع مهمی است. بدون چارچوب‌هایی که مسئولیت و پاسخگویی هوش مصنوعی را تعریف کند، هنوز ابهام زیادی در مورد استفاده از آن وجود دارد.
چگونه ریسک‌های هوش مصنوعی را کاهش دهیم؟
انسان‌ها همچنان نیاز به آموزش هوش مصنوعی دارند. هوش مصنوعی تنها زمانی به خطر تبدیل می‌شود که مردم از این فناوری سوءاستفاده کنند یا سواد کافی برای تعامل با آن نداشته باشند.
۱. در مورد قوانین و روال مطلوب به‌روز باشید: متخصصان روابط‌عمومی باید در تدوین دستورالعمل‌هایی در این زمینه پیش‌قدم باشند. ایجاد چارچوب‌های اخلاقی برای کار با هوش مصنوعی مهم است.
۲. رویه‌های صحت‌سنجی را با کار بگیرید: با توجه به حجم زیاد محتوایی که هوش مصنوعی می‌تواند تولید کند، بررسی صحت و سقم آن هرگز تا به این حد حیاتی نبوده است. همه‌چیز را به طور کامل بررسی کنید. هوش مصنوعی هم اشتباه می‌کند. این گام اضافی در فرایند می‌تواند بعداً از خجالت‌زدگی جلوگیری کند.
۳. به داده‌ها فکر کنید: هوش مصنوعی بر اساس داده‌هایی که به آن می‌دهید عمل می‌کند. بسیاری از مدل‌های زبانی دارای مجموعۀ داده‌های انتزاعی در دسته‌های مختلف هستند. بنابراین، در مورد ساختار داده‌های واقعی که می‌خواهید در اختیار هوش مصنوعی بگذارید، نحوۀ ذخیرۀ آن و نحوۀ آماده‌سازی آن برای هوش مصنوعی فکر کنید. محتوای بی‌کیفیت خطری برای شهرت است.
۴. به امنیت داده‌ها فکر کنید: هوش مصنوعی از ورودی کاربر برای یادگیری ماشینی و بهبود خروجی استفاده می‌کند. این امر برای پذیرش هوش مصنوعی مشکل بزرگی ایجاد می‌کند چراکه پیامدهای زیادی برای داده‌های محرمانه یا حساس دارد. اکنون رویه‌هایی برای حذف داده‌هایی که به برخی از مدل‌های هوش مصنوعی مولد می‌دهید، وجود دارد. قبل از ثبت نام یا قبل از ورود داده به آن، کنترل‌های داده و حریم خصوصی را بررسی کنید. یا حتی بهتر است، داده‌های خصوصی را در این ابزارها قرار ندهید.
۵. درباره کاربردهای آن صادق باشید: استفاده از هوش مصنوعی اشکالی ندارد. بسیاری از مشکلات یا تردیدها در مورد استفاده از آن ناشی از تلاش شرکت‌ها برای مخفی کردن استفاده از هوش مصنوعی و جا زدن آن به‌عنوان ارتباطات انسانی است. با صراحت و شفافیت در مورد استفاده از هوش مصنوعی و اینکه کجا و چگونه از آن استفاده می‌کنید صحبت کنید.
۶. خواندن و یادگیری: حوزۀ هوش مصنوعی و روابط‌عمومی به‌سرعت در حال رشد است. مهم است که در جریانِ آخرین تحولات باشید. با جوامع آنلاین هوش مصنوعی ارتباط برقرار کنید. خودتان را در معرض به‌روزترین ایده‌ها، بحث‌ها و چالش‌ها قرار دهید. کتاب‌ها، کنفرانس‌ها و خبرنامه‌ها نیز به شما کمک می‌کنند تا در جریان آخرین تحولات قرار بگیرید. یادگیری مستمر کلیدی است.
۷. آموزش در زمینۀ هوش مصنوعی: نیروها و همکاران خود را آموزش دهید. هیچ چیزی بهتر از آموزش نمی‌تواند از خطرهای بالقوۀ هوش مصنوعی بکاهد. می‌توان از کارشناسان خارج از سامان بهره گرفت تا آموزش‌های لازم را برای سازمان و منابع انسانی‌اش فراهم کرد. به این ترتیب هر سازمان می‌تواند هم از مزایای هوش مصنوعی بهره‌مند شود و هم از معایب آن در امان بماند.
