سه‌شنبه 18 شهریور 1404
دانشجویان حامی فلسطین
Picture of کیارش اقبالی
کیارش اقبالی
دبیر تحریریۀ مُصوّر | مدیر محصول

فهرست

خبرنگاران استعفا می‌دهند، درخواست حذف مطالب بالا گرفته و تحریریه‌ها ناچار به سازگاری شده‌اند. در پی سرکوب‌های فزایندۀ دولت ترامپ علیه دانشجویانی که گمان می‌رود با جنبش‌های حامی فلسطین در ارتباط هستند، بسیاری از دانشجوخبرنگاران از ترس پیامدهای قانونی، آزار و اذیت اینترنتی و تبعات حرفه‌ای، اقدام به حذف نام خود از مقالات منتشرشده کرده‌اند.

سردبیران نشریات دانشگاهی می‌گویند از زمان بازداشت «رومیسه اوزترک[1]» نگرانی میان نویسندگان به‌شدت افزایش یافته است. اوزنترک دانش‌آموختۀ دانشگاه تافتس[2] است و اکنون در بازداشت ادارۀ مهاجرت و گمرک آمریکا[3] به‌سر می‌برد و با حکم اخراج از آمریکا روبه‌روست. با اینکه دولت هنوز مدرک مشخصی برای لغو ویزای او ارائه نکرده، اما انتشار یک یادداشت انتقادی علیه اسرائیل از سوی او در نشریه‌ای دانشجویی در سال گذشته، موجی از ترس را به‌راه انداخته است. بسیاری نگران‌اند که صِرفِ نوشتن چنین مطالبی می‌تواند بهانه‌ای برای اخراج یا مجازات باشد.

اوزترک یکی از ده‌دوازده دانشجو یا پژوهشگری است که از ۸ مارس [۲۰۲۵] به این سو توسط مأموران مهاجرت بازداشت شده‌اند. موج بازداشت‌ها با دستگیری «محمود خلیل[4]»، دانشجوی فارغ‌التحصیل دانشگاه کلمبیا[5] و دارندۀ گرین‌کارت آغاز شد؛ او به‌خاطر مشارکت در اعتراضات حامی فلسطین در فرایند اخراج از کشور قرار گرفته است. دانشجویانی که سردبیر روزنامه‌ها و نشریات دانشجویی هستند می‌گویند که این نگرانی‌ها به‌ویژه در میان دانشجویان بین‌المللی شدیدتر شده، هرچند دانشجویان آمریکایی نیز از ترس پیامدها درخواست حذف مطالب‌شان را دارند.

در دانشگاه کلمبیا، «آدام کیندر[6]»، سردبیر کلمبیاپلیتیکال‌ریویو[7] گفته است که نشریه‌اش در هفته‌های اخیر با ده‌دوازده درخواست حذف مقاله و توقف انتشار بیش از ۱۰ مطلب دیگر مواجه شده که همۀ آن‌ها پذیرفته شده‌اند. او می‌گوید: «دانشجویانی که با موضع‌گیری‌های دولت ترامپ مخالف‌اند، واقعاً از انتقام‌جویی [دولت ترامپ علیه آن‌ها] می‌ترسند.»

در دانشگاه استنفورد[8] نیز، به گفتهٔ سردبیر استنفورد دیلی[9]، گرتا رایش[10]، موج درخواست‌ها برای حذف مطالب طی هفته‌های اخیر شدت گرفته است. «اول یک مورد آمد، بعدی دومی، بعد پنج تا، بعد ده تا – ناگهان انبوهی از درخواست روی هم تلنبار شدند.» او می‌گوید این درخواست‌ها شامل حذف نام نویسندگان یادداشت‌های انتقادی، ناشناس‌سازی منابع خبری و حتی محو چهره‌ها از تصاویر بوده است. یکی از ویراستاران سابق تحریریه، که دانشجوی بین‌المللی بود، نیز به‌طور کامل از مجموعه جدا شد. به گفتۀ رایش: «نمی‌خواستند با هیچ مطلب یا رسانه‌ای که ممکن است برایشان دردسر درست کند، ارتباطی داشته باشند.»

کیندر هم گفت که سه نفر از اعضای تیمش استعفا داده‌اند و چهار نفر دیگر نیز به‌دلیل نگرانی از تهدیدهای احتمالی، فعلاً کناره‌گیری کرده‌اند.

بیشتر بخوانید  نگاهی به بازتاب رسانه‌ای ترور نصرالله و حملۀ وحشیانه به بیروت در روزنامه‌های سراسری ایران

با بالا گرفتن خطرها، ائتلافی از انجمن‌های ملّی روزنامه‌نگاری دانشجویی، روز جمعه با انتشار بیانیه‌ای از نشریات دانشجویی خواستند که در رویه‌های متداول خود دربارۀ حذف مطالب و ناشناس‌سازی منابع تجدید نظر کنند.

در این بیانیه آمده: «آنچه امروز توصیه می‌کنیم، برخلاف اصولی است که سال‌ها به‌عنوان اساتید روزنامه‌نگاری به دانشجویان آموزش داده‌ایم. این تصمیم‌ها آسان نیستند، اما شرایط نیز عادی نیست.»

دوراهی اخلاقی

درخواست‌های حذف [مقاله]، سردبیران را با چالش‌هایی اخلاقی روبه‌رو کرده است؛ همان چالش‌هایی که هر تحریریه‌ای ممکن است با آن مواجه شود. تحریریه‌های دانشجویی هم از این قاعده مستثنی نیستند. سردبیران جوان باید میان نگرانی‌های امنیتی واقعی و اصل شفافیت در روزنامه‌نگاری تعادل برقرار کنند. برخی از نشریات به‌جای حذف کامل، به راهکارهایی مثل خارج‌کردن مقاله از نتایج جستجو[11] فکر می‌کنند؛ یعنی مطلب در سایت باقی می‌ماند اما یافتنش دشوار می‌شود.

یکی از سردبیران دانشگاهی در آیوی لیگ[12] که نخواست نامش فاش شود گفت: «هیچ راه‌حل بی‌عیبی وجود ندارد. اگر مطلبی را حذف کنیم یا آن را پر از جای‌خالی بگذاریم، مشخص می‌شود که اتفاقی افتاده؛ و این خودش ممکن است توجه بیشتری جلب کند.» او همچنین هشدار داد که حذف مقاله ممکن است نتیجه‌بخش نباشد، چون نسخه‌هایی از آن در بایگانی‌های اینترنتی مثل وی‌بک‌ماشین[13] همچنان قابل دسترسی خواهند بود.

در دانشگاه ویرجینیا[14]، نشریۀ کاوالیر دیلی[15] معمولاً با درخواست‌های حذف مخالفت می‌کند، اما سردبیر آن، نعیمه ساوایا[16]، اذعان دارد که وضعیت کنونی متفاوت است. به گفتهٔ او، یکی از اعضای مهاجر تحریریه بعد از انتشار مطالبی دربارۀ سیاست‌های ترامپ علیه مهاجران و حامیان فلسطین ناچار به استعفا شد. دفتر امور بین‌الملل دانشگاه به این دانشجو هشدار داده بود که پیوند علنی با چنین موضوعاتی می‌تواند برای وضعیت ویزایش خطرساز باشد.

ساوایا همیشه نشریه را به چشم آرشیوی تاریخی نگاه می‌کرده. او می‌گوید: «در ابتدای همکاری با دانشجویان، تأکید می‌کنیم که نوشته‌هایشان بخشی از تاریخ خواهد شد.» اما حالا با نگرانی‌های تازه، دیدگاه او دچار تغییر شده: «اگر یکی از اعضای تحریریه امروز برای حفظ امنیتش خواستار حذف مقاله‌ای شود، این کار را می‌کنم.»

در دانشگاه نیویورک[17]، یزن سعادة[18]، سردبیر نشریۀ واشینگتن‌اسکوئرنیوز[19]، گفته که با وجود خودداری از انتشار مطالب بی‌نام، راه‌هایی برای حمایت از نویسندگان در معرض خطر پیدا کرده‌اند. او می‌گوید: «برخی از اعضای تحریریه به دلیل نگرانی‌های امنیتی از نقش خبرنگاری کنار کشیده‌اند، اما در سایر بخش‌های تحریریه همچنان فعال هستند.»

سردبیری در یک دانشگاه عمومی در کالیفرنیا، که نخواست نامش فاش شود، گفت که پس از شروع بازداشت دانشجویان بین‌المللی از سوی ادارۀ مهاجرت و گمرگ، درخواست‌ها برای ناشناس‌سازی افزایش یافته است؛ از حذف نام نویسندگان مطالب انتقادی گرفته تا مخفی‌کردن هویت منابع خبری. به گفتهٔ او، دانشجویان بین‌المللی تنها در صورت تضمین ناشناس‌ماندن حاضر به گفتگو با خبرنگاران هستند.

بیشتر بخوانید  اپیزود ۶ فصل سوم پادکست آنتی‌کامز منتشر شد

او افزود: «بیشتر این درخواست‌ها از طرف دانشجویان بین‌المللی مطرح شده، اما دانشجویان آمریکایی هم نگران‌اند.»

در فوریه، نشریۀ پردواکسپوننت[20] در دانشگاه پردو ایالت ایندیانا[21]، نام و تصویر دانشجویانی را که در حمایت از حقوق فلسطینیان تظاهرات کرده بودند، از وب‌سایت خود حذف کرد. در سرمقاله‌ای، دلیل این تصمیم را رعایت اصل کاهش خسران در کد اخلاقی انجمن روزنامه‌نگاران حرفه‌ای عنوان کردند و نوشتند: «دانشجویان حامی فلسطین تحت فشارند، پس ما هم اسامی‌شان را حذف می‌کنیم.» این اقدام، بحثی گسترده دربارۀ اخلاق روزنامه‌نگاری به راه انداخت و سردبیر نشریه می‌گوید بیش از ۷ هزار ایمیل – از جمله تهدید به مرگ – دریافت کرده است.

مایک هیستند[22]، وکیل مرکز حقوق مطبوعات دانشجویی، گفت که با وجود مقاومت سنتی تحریریه‌ها در برابر درخواست‌های حذف، شرایط امروز، آن‌ها را ناگزیر به بازنگری کرده است. او گفت: «مخالفت با حذف محتوا، مربوط به دنیایی بود که پیش از ژانویۀ ۲۰۲۵[23] وجود داشت.»

لیندزی رنک[24]، مدیر بخش حمایت از دانشجویان در بنیاد حقوق فردی و آزادی بیان[25]، نیز بر تغییر شدید فضای کنونی تأکید کرد. او گفت: «اگر شش ماه پیش با چنین موردی مواجه می‌شدیم، پاسخ ما این بود که این یک مسئلهٔ اخلاقی است نه حقوقی. اما حالا اوضاع فرق کرده است.»

ساوایا، سردبیر کاوالیر دیلی، تاکنون مقاله‌ای را حذف نکرده، اما مثل بسیاری دیگر از سردبیران جوان، با این واقعیت دست‌وپنجه نرم می‌کند که وضعیت سیاسی جدید چگونه می‌تواند بر آیندهٔ حرفه‌ای که دوستش دارد، تأثیر بگذارد.

او می‌گوید: «یکی از سخت‌ترین کارها درحال‌حاضر این است که بتوانیم از کسی مصاحبه بگیریم – حتی از کسانی که وظیفه‌شان پاسخ‌دادن به ماست، مثل مسئولان واحد ارتباطات و روابط‌عمومی دانشگاه. واقعاً می‌توان ترس را حس کرد.»

 

[1] Rumeysa Ozturk

[2] Tufts University

[3] Immigration and Customs Enforcement (ICE)

[4] Mahmoud Khalil

[5] Columbia University

[6] Adam Kinder

[7] Columbia Political Review

[8] Stanford University

[9] The Stanford Daily

[10] Greta Reich

[11] de-indexing

[12] Ivy League

[13] Wayback Machine

[14] University of Virginia

[15] Cavalier Daily

[16] Naima Sawaya

[17] New York University

[18] Yezen Saadah

[19] Washington Square News

[20] Purdue Exponent

[21] Purdue University in Indiana

[22] Mike Hiestand

[23] تاریخ تحلیف ترامپ برای دومین دور ریاست جمهوری‌اش

[24] Lindsie Rank

[25] Foundation for Individual Rights and Expression

Picture of  آنوی بوتانی
آنوی بوتانی
Picture of کیارش اقبالی
کیارش اقبالی
دبیر تحریریۀ مُصوّر | مدیر محصول
Picture of کیارش اقبالی
کیارش اقبالی
دبیر تحریریۀ مُصوّر | مدیر محصول

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *