وضعیت خودرو در سال ۱۴۰۲ مشابه سال ۱۴۰۱ بود و هرچند از نظر قیمتی نوسان کمی داشت اما خودرو همچنان گران بود. داده کاوی ۷.۵ میلیون آگهی در پلتفرم‌های انتشار آگهی، به همراه اطلاعات ۲۲۱ هزار خودرویی که کارنامه در معاملات آن‌ها مشارکت داشته و ۶۱۶ خودرویی که روزانه در کارنامه قیمت‌گذاری می‌شوند، نشان می‌دهد که بازار خودرو در سال گذشته وضعیت نسبتا آرامی را تجربه کرده است. واردات خودروهای خارجی و عرضه ۱۰۰ هزار خودروی داخلی و مونتاژی در سامانه یکپارچه، تغییر چندانی در روند شاخص عرضه در دو سال اخیر ایجاد نکرد و سهم خودروهای داخلی از عرضه در بازار، همچنان بیشتر از ۸۵ درصد بود.
حباب قیمتی که در اواخر سال ۱۴۰۱ ایجاد و باعث رشد ۸۳ درصدی شاخص قیمت خودرو در آن سال شده بود، در سال ۱۴۰۲ ترکید. اگرچه بازار خودرو تا حدی به خریداران و در واقع مصرف‌کنندگان روی خوش نشان داد، اما برای افرادی که با هدف سرمایه‌گذاری خودرو خریده بودند، مطلوب نبود؛ زیرا شاخص قیمت در سال گذشته تنها دو درصد افزایش را ثبت کرد و نسبت به سایر بازارها، سود بسیار کمتری داشت.
هرچند رشد قیمت ها در سال گذشته مهار شد، اما همچنان خودروها، به ویژه خودروهای وارداتی و صفرکیلومتر، گران بودند. برای مثال، متوسط قیمت معاملاتی خودروهای وارداتی در اسفند ۱۴۰۲، ۳ میلیارد و ۲۱۵ میلیون تومان بود؛ در حالی که خودروهای صفر و کارکرده در همان ماه با متوسط قیمت ۷۰۹ میلیون تومان معامله میشدند. بررسی قیمت خودروهای مونتاژی در بازار نیز نشان می‌دهد که ایرانیان در سال گذشته، برای خرید خودروهای چینی، ۴۱ تا ۱۴۱ درصد بیشتر از خریداران در چین هزینه کرده‌اند. ثابت ماندن میزان عرضه، وارد نشدن خودروی بیشتر به بازار و گران بودن قیمت‌ها، باعث شد تا خودروهای داخلی و کارکرده بیشتر از خودروهای وارداتی و صفر به بازار عرضه شوند؛ به طوری که 57 درصد خودروهای عرضه شده در سال ۱۴۰۲، بیشتر از ۱۰۰ هزار کیلومتر کارکرد داشته‌اند.
خودروهایی که سالانه در بازار ایران عرضه می‌شوند، از لحاظ سلامت فنی و بدنه در وضعیت مطلوبی قرار ندارند. بررسی ۷۰ هزار خودرویی که در سال ۱۴۰۲ توسط کارنامه کارشناسی شدند، نشان می‌دهد خودروهایی با بیش از ۱۰۰ هزار کیلومتر کارکرد، که سهم عمده‌ای در عرضه بازار داشتند، با آسیب‌دیدگی‌های قابل توجه فنی و بدنه همراه بودند؛ به طوریکه 70 درصد آن‌ها در بخش و گیربکس و 94 درصد آن‌ها در بخش بدنه آسیب‌دیدگی داشتند. اما مساله کیفیت خودروهای کارکرده تنها مربوط به موارد فنی و بدنه نیست براساس تحلیل گزارش‌های کارشناسی کارنامه، حدود پنج درصد خودروهای ۵ تا ۷ ساله در بخش ایربگ و ترمز مشکل داشتند و احتمال آلایندگی در آن ها بالا بود.
همچنین، خودروهای صفرکیلومتر که کارشناسی شده بودند هم در موقعیت بهتری نبودند و ۲۵ درصد آن‌ها آسیب دیدگی فنی و بدنه داشتند. بررسی خودروهای مدل ۱۴۰۲ که سال گذشته تولید و به بازار وارد شدند نیز نشان می‌دهد که برای خودروسازان، اضافه کردن آپشن‌های غیرایمنی و تغییر طراحی ظاهری نسبت به ارتقای موتور و ایمنی اولویت بیشتری داشته است. نتیجه انحصاری بودن بازار خودرو این است که خودروهای داخلی در مقایسه با خودروهای مونتاژی و خارجی، رتبه آخر کیفیت را کسب می‌کنند و حتی در مدل‌های جدیدتر نیز، به طور واقعی ارتقا پیدا نمی‌کنند؛ این در حالی است که با بیشترین سهم در بازار، عرضه می‌شوند.
بازار خودرو 1402؛ راکد اما گران!
نیمی از خودروها در سال ۱۴۰۲، کاهش قیمت بیش از پنج درصد را تجربه کردند و ۳۵ درصد خودروها، تغییرات اندک قیمت داشتند. در حالی که تنها ۱۳ درصد از خودروها با افزایش قیمت محسوس و بیشتر از پنج درصد روبه رو شدند.
دست خالی بازار خودرو در مقایسه با سایر بازارها
بررسی و مقایسه بازارهای خودرو، سکه، دلار، بورس و بیت‌کوین و همچنین بررسی تورم نشان می‌دهد که بازار خودرو از سایر بازارها جا مانده و درصد تغییرات این بازار کمتر از سایر بازارها است.
تداوم انحصار دو خودروساز داخلی در بازار
بررسی بازار در سال گذشته نشان می‌دهد، افزایش دو برابری سهم مونتاژی‌ها از عرضه سال ۱۴۰۲ هم نتوانست انحصار دو خودروساز داخلی در بازار را بشکند.
نیم میلیارد هم برای خرید خودروی صفر کم است
با وجود رکود بازار در سال ۱۴۰۲، تنوع قیمتی و حق انتخاب اندک در خرید خودروهای صفر باعث شد، تنها ۲۸ درصد از خودروهای صفر، کمتر از نیم میلیارد تومان قیمت داشته باشند. در حالی که ۷۴ درصد از خودروهای کارکرده با قیمت کمتر از نیم میلیارد تومان معامله شدند. سهم ۵۳ درصدی خودروهای صفر با ارزش بیشتر از یک میلیارد تومان، دسترسی و خرید این خودروها را دشوار کرد.
سلامت خودروهای بازار زیر ذره‌بین
مسیر یک‌ساله کارنامه؛ رشد و تنوع در کنار هم!
فروش خودرو، کارشناسی خودرو، خرید قسطی، مبایعه‌نامه آنلاین، گزارش قیمت و کارشناسی موتور سیکلت خدماتی هستند که از سوی کارنامه ارائه می‌شوند.
در سال 1402، 221 هزار و 574 نفر حداقل یک‌بار از خدمات غیر رایگان خودرو استفاده کرده‌اند. طی سال گذشته، 83 درصد مشتریان کارنامه آقا و 17 درصد خانم بودند.
طی سال گذشته، 69 هزار و 488 هزار خودرو توسط کارنامه در تهران کارشناسی شد که نسبت به سال 1401، 66 درصد افزایش داشت. خودروهای کارشناسی شده در تهران 49.4 همت ارزش داشتند.
